Georgië, bakermat en nieuwe grens van de wereldwijnbouw

Geschiedenis van de Georgische wijnbouw

Georgië, gelegen in de zuidelijke Kaukasus, op het kruispunt van West-Azië en Oost-Europa, kan bogen op een oude wijnbouwgeschiedenis, een groot assortiment inheemse druivenrassen en enkele traditionele wijnbouwmethoden die onlangs zijn herontdekt en de aandacht trekken van critici en consumenten uit de hele wereld. Tussen traditie en moderniteit wordt dit land van contrasten, rijk aan een bewogen geschiedenis, beschouwd als de bakermat van de wijnbouw en het land met de langste ononderbroken traditie van wijnbouw ter wereld!

Archeologen zijn het erover eens: de wijn is hier geboren. Er zijn duidelijke sporen van geperste en gegiste druiven die teruggaan tot 8000 jaar geleden. En dit is de plaats waar enkele van de meest merkwaardige rijpingstechnieken al eeuwenlang worden toegepast, waaronder de Qvevri-methode.

Dit land is al duizenden jaren een begeerde toegangspoort. De ligging aan de Zijderoute heeft het rijkdom gebracht, maar te veel oorlogen hebben onuitwisbare sporen achtergelaten. Herhaaldelijk verwoest door oude of recente indringers uit verschillende richtingen, die er geen van allen echt in geslaagd zijn hun ziel te krabben, heeft Georgië zich altijd onderscheiden door zijn uitgesproken nationale trots. Een legende vertelt hoe Georgische soldaten een wijnrank in hun harnas bewaarden, zodat als zij in de strijd stierven, er een wijnrank uit hun hart zou ontspruiten. En ook het kolossale beeld Kartlis Deda, of Moeder Georgië, dat de hoofdstad Tbilisi van bovenaf domineert, houdt een zwaard in de ene hand en een beker wijn in de andere, symbolen van een moedig en warm volk.

De ontwikkeling van de wijngaard werd uiteraard gekenmerkt door historische gebeurtenissen, maar de Georgiërs zijn altijd wijn blijven maken. Historisch gezien hebben families altijd wijn geproduceerd op kleine percelen. Belangrijke bedrijven behoorden toe aan koninklijke families, zoals Château Mukhrani, het enige wijnhuis in het land, dat in de 19e eeuw eigendom was van prins Mukhranbatoni, voordat het werd onteigend na de instelling van het Sovjetregime in 1921.

In deze periode werd een groot deel van de Georgische wijngaard gerooid om plaats te maken voor de meest productieve internationale druivenrassen om de USSR te bevoorraden, met het risico dat het biodiversiteitserfgoed van het land verloren ging. De geproduceerde wijnen waren van lage kwaliteit, het slachtoffer van de hoge opbrengsten en de massaproductie.

Na de onafhankelijkheid van de Sovjet-Unie hebben enkele wijnmakers de afgelopen 20 jaar hard gewerkt aan een terugkeer naar de traditionele Georgische wijn. Zij herstelden oude wijngaarden, zetten het gebruik van de ondergrondse amfoor voort, en bliezen de lange maceraties nieuw leven in, waarmee een ware Renaissance van de wijn voor dit land begon.

Bekroonde Georgische wijnen

Hoewel het volume van de wijnproductie beperkt is, vooral in vergelijking met grote Europese producenten, beginnen Georgische wijnen over de hele wereld te worden geëxporteerd. De grote kranten schrijven er voortdurend over, evenals gespecialiseerde websites en tijdschriften. Dankzij de aandacht van de critici en de promotieactiviteiten van het Nationale Wijnbureau van Georgië heeft het internationale publiek deze juweeltjes leren kennen en waarderen.

Tegenwoordig zijn deze wijnen niet alleen online te koop maar worden ze bekroond in internationale wedstrijden en staan ze op de wijnkaarten van enkele van de beste restaurants in Europa, waaronder die met Michelin-sterren, een duidelijk teken van de groeiende belangstelling van zowel critici als consumenten.

Een van de meest gezaghebbende vaandeldragers van Georgische wijn, wat lokale producenten graag authentieke natuurwijn noemen, is de Tchotiashvili wijnhuis, dat alom bekend staat om zijn amforawijnen van hoge kwaliteit. Zoals voor de overgrote meerderheid van de Georgische wijnhuizen geldt, is ook dit een familiebedrijf waar de knowhow van vader op zoon wordt overgedragen. Deze passie is duidelijk voelbaar in hun wijnen.

Een andere Georgische wijnmaker die zijn export vergroot en mensen laat praten over zichzelf en zijn wijnen is Gia Piradashvili, oprichter van Winiveria. Zijn heerlijke wijnen zijn nu verkrijgbaar in landen als België, Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië, Letland, Nederland, Noorwegen en de Verenigde Staten.

Onder de wijnen van de beroemde Papari Vallei wijnhuis, werd Saperavi 3 Qvevri Terraces 2020 bekroond met de Top Gold, met een score van 96/100 bij de internationale PAR Wine Award. Vanaf de eerste commerciële jaargang in 2015 worden deze landgoedwijnen geproduceerd volgens de Kakhetiaanse wijnbouwmethode.

Lagvinari volledig biologisch gemacereerde qvevri wijnen worden in veel verschillende met Michelinsterren bekroonde restaurants in Europa geschonken. Opgericht in 2010, heeft dit wijnhuis gelegen in het oosten van Georgië Kakheti regio, met uitzicht op de Alazani rivier vallei en de Kaukasus gebergte, al een respectabele internationale reputatie opgebouwd.

De puur natuurlijke wijnen van de Doremi wijnhuis zijn doorgedrongen tot de bars en restaurants van de Verenigde Staten. Hun funky etiketten voegen een moderne noot toe aan wijnen van uitzonderlijke kwaliteit, sterk verbonden met de wijnbouwtraditie van het land.

Als u meer wilt weten over Georgische wijnen, kijk dan eens naar onze selectie en begin met het proeven van enkele van de meest interessante producties van dit prachtige land.

Georgische wijnen vandaag de dag

In Georgië zijn minstens 550 inheemse en unieke druivensoorten geregistreerd. Er is veel discussie over, maar om een orde van grootte te geven: in Italië is iets meer dan de helft van de inheemse wijnstokken beoordeeld en in Frankrijk minder dan een derde.

De wijngaard beslaat 100.000 ha (iets minder dan de wijngaard van Bordeaux), verdeeld over 4 belangrijke regio's, Kakheti (70% van de productie), Imereti, Kartli en Racha.

Kakheti in het oosten, waar de wijngaarden worden gedomineerd door het majestueuze gebergte van de Grote Kaukasus, is het belangrijkste wijngebied van Georgië en herbergt de grootste diversiteit aan inheemse druivenrassen, waaronder de Saperavi (de meest aangeplante rode wijnstok), de Rkatsiteli (de meest verspreide druivensoort), de Mtsvane en de Krakhuna.

Imereti in het westen, met zijn continentale klimaat afgezwakt door invloeden van de Zwarte Zee, is vooral populair voor de Tsolikauri variëteit, soms gemengd met Tsitska. Kartli, dicht bij de hoofdstad Tbilisi, valt op met zijn rode Tavkveri, en zijn witte Chinuri.

De kleine regio Racha, in het noorden van Imereti, herbergt de favoriete appellation van de Georgiërs (Khvanchkara AOP) en twee zeldzame druivensoorten (Aleksandrouli en Mujuretuli), en is algemeen bekend om zijn halfzoete rode wijnen van de late oogst.

Maar wat de Georgische wijnen weer op de radar van de wijncritici heeft gebracht, zijn de traditionele wijnbereidingsmethoden die al eeuwenlang van vader op zoon worden doorgegeven. De beroemdste daarvan is de Qvevri-methode, die hetzelfde proces volgt dat bijna 8000 jaar geleden werd ontwikkeld, en door de UNESCO is opgenomen op de representatieve lijst van het immateriële culturele erfgoed van de mensheid. Deze techniek omvat vinificatie en rijping in eivormige terracotta potten, bedekt met bijenwas en begraven in de grond. De most, verkregen met minimale menselijke tussenkomst, wordt gedurende 3 tot 12 maanden gemacereerd en gegist in amfora's, om alle complexiteit en echtheid van de wijnstokken te extraheren.

Deze methode is ook verantwoordelijk voor de productie van de beroemde amberwijnen (internationaal bekend als oranje wijnen), die het laatste decennium overal ter wereld zeer populair zijn geworden en worden verkregen door de lange maceratie van witte druiven in contact met de schillen. Dit zijn droge wijnen die een ongelooflijke rijkdom uitdrukken in termen van aroma's en in de mond.

De ongelooflijke ampelografische rijkdom van Georgië, gecombineerd met een veelheid aan terroirs en verschillende wijnbereidingsmethoden (traditioneel of Europees), maakt de productie mogelijk van een breed scala aan droge en zoete wijnen, zoet of aromatisch, wit, rosé, rood of amber, die een bijzondere plaats innemen op de wijn- en restaurantmarkt.